Ο Ανδρέας Θεμιστοκλέους αρθρογραφεί στο blog του sportdebate.wordpress.com για το παράδειγμα της Ανόρθωσης με τις εξαγωγές ποδοσφαιριστών στο εξωτερικό.
Αναλυτικά: «Ομολογουμένως τα τελευταία χρόνια, η χώρα μας έχει κάνει αρκετή πρόοδο στο θέμα εξαγωγής αθλητών στο εξωτερικό. Φυσικά για τον κυπριακό αθλητισμό, πρώτιστη σημασία και προτεραιότητα πρέπει να έχει η εξαγωγή γηγενών αθλητών, αλλά έστω και η εξαγωγή ξένων αθλητών είναι σημαντική, αφού όχι μόνο ανεβάζει την αναγνωρισιμότητα της χώρας μας, αλλά αυξάνει και το κύρος της κυπριακής αθλητικής βιομηχανίας και αναγκάζει τους ξένους αθλητικούς οργανισμούς να παρακολουθούν συστηματικά την πρόοδο των αθλητών και της βιομηχανίας μας.
Από τη δεκαετία του 1930 (εξ όσων έχω διαβάσει από τον μετρ του είδους Γιώργο Μελετίου, αθλητικογράφο και μελετητή αθλητικής ιστορίας στην Κύπρο) σποραδικά και που η χώρα μας έστελνε αθλητές στο εξωτερικό. Τότε ήταν μόνο ποδοσφαιριστές, ενώ πιο πρόσφατα ακολούθησαν οι καλαθοσφαιριστές και οι χειροσφαιριστές (επί σκοπού δεν αναφέρω ονόματα για να μην αδικήσω κάποιον). Στην πετόσφαιρα η κραταιά Ανόρθωση επέλεξε κατά παράδοξο τρόπο να μην εξάγει αθλητές και πιθανώς αυτός να είναι και ένας από τους λόγους της παντοκρατορίας της στο άθλημα, ενώ στα υπόλοιπα αθλήματα η εξαγωγή ήταν η εξαίρεση και όχι ο κανόνας.
Αναμφίβολα, η ομάδα που θεμελίωσε και δίδαξε την πρακτική εξαγωγής παικτών από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 μέχρι και σήμερα ήταν η Ανόρθωση. Πρώτα στέλνοντας παίκτες στον μεγάλο ΠΑΟ της εποχής, ακολούθως εξάγοντας ξένους σε όλη της Ευρώπη. Κοβής, Σιάηλος, Ομπίκου, Κυριάκοφ, Κετσπάγια, Βόουτερ, Λαβόρδε, Ρέζεκ, Αμπουρτζάνια, Γκονσάλβες ήταν μερικά από τα τρανταχτά Ανορθωσιάτικα ονόματα, καταλήγοντας φυσικά στους δύο Κύπριους Λαίφη και Μακρή. Μέχρι και προπονητή εξήγε στο εξωτερικό, πουλώντας τα δικαιώματα του Βασίλιεφ το 1996 στη ΤΣΣΚΑ Σόφιας. Ας ευχηθούμε σύντομα και παράγοντες.
Αδιαμφισβήτητα, τέτοια μακροχρόνια επιτυχία δεν μπορεί να είναι τυχαία, ούτε στηρίζεται σε βραχυπρόθεσμο σχεδιασμό. Η αναγνώριση της ανάγκης για εξαγωγή αθλητών στην Ανόρθωση πηγάζει φυσικά από τις ικανότητες και φιλοδοξίες των ίδιων των αθλητών. Όμως, παράγοντες όπως ο Αναστάσιος Οικονομίδης, ο Κίκης Κωνσταντίνου, οι νυν πρόεδροι Πουλλαΐδης και Μανώλη είχαν το όραμα, τη διορατικότητα, αλλά και την τόλμη να εξάγουν μαζικά και συστηματικά παίκτες στο εξωτερικό.
Όραμα αφού είχαν θέσει τέτοιο στόχο από την αρχή της αθλητικής διακυβέρνησης τους και είχαν φροντίσει να καλλιεργήσουν την κουλτούρα εσωτερικά του συλλόγου, να εξεύρουν κατάλληλους συνεργάτες που θα ασπαστούν, θα επεξεργαστούν και θα συνεχίσουν το έργο τους, καθώς και συνεργάτες που θα εντοπίσουν τα ταλέντα εκείνα που θα μπορούσαν να τύχουν ανάπτυξης και αξιοποίησης.
Διορατικότητα γιατί αναγνώρισαν την ωφέλιμη οικονομική πτυχή του εγχειρήματος, τα αθλητικά και κοινωνικά οφέλη για την ομάδα και τη χώρα, καθώς και τη δύναμη του αθλητισμού ως όχημα να πετύχει την αναγνώριση της χώρας και του προβλήματος της μέσω των εξαγώγιμων προϊόντων του.
Τόλμη διότι να αποδυναμώσεις εν μια νυχτί την ομάδα σου, παραχωρώντας παίκτες σε άλλες ομάδες δεν ήταν ποτέ το αγαπημένο νέο της μέρας για οποιοδήποτε φίλαθλο ή και παράγοντα, αν και τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα έχει καλλιεργηθεί κουλτούρα εύνοιας τέτοιων πρακτικών, αφού πλέον οι φίλαθλοι είναι πιο μελετημένοι και πιο μπασμένοι στην επιχειρηματική πλευρά του αθλητισμού.
Με μια απλή μαθηματική πράξη μπορεί κάποιος να αντιληφθεί ότι η Ανόρθωση εντός του 2016 είχε οικονομικό όφελος μεγαλύτερο του ενός εκατομμυρίου ευρώ μόνο από αυτή την πρακτική. Οικονομικό όφελος που αντιστοιχεί περίπου σε πέντε χιλιάδες εισιτήρια διαρκείας της Ανόρθωσης, ή σε τέσσερις προκριματικούς γύρους στην Ευρώπη, ή ακόμα σε 3-4 ετήσιες χορηγίες του μπροστινού μέρους της φανέλας της. Μόνο σε 8 μήνες. Ποσό που με βεβαιότητα θα βοηθήσει την Ανόρθωση να βελτιώσει περαιτέρω την οικονομική της θέση.
Πολλοί είναι αυτοί που συνέβαλαν στην τεράστια αυτή επιτυχία. Ανιχνευτές ταλέντων, προπονητές ακαδημιών, προπονητές και γυμναστές στην Α’ ομάδα, υποστηρικτικό και διοικητικό προσωπικό, τεχνικοί διευθυντές και φυσικά παράγοντες, ο κάθε ένας έβαλε το δικό του λιθαράκι για να χτιστεί αυτή η κολοσσιαία επιχείρηση εξαγωγής αθλητών από την Ανόρθωση και αξίζουν όλοι πολλά συγχαρητήρια. Σημειώνω όμως και τονίζω ότι η Ανόρθωση εξήγε έτοιμους αθλητές και όχι απλά ταλέντα. Αυτό σαν συνδετικός κρίκος στην επόμενη παράγραφο.
Ο κυπριακός αθλητισμός γενικότερα οφείλει να παραδειγματιστεί από αυτό το εγχείρημα και αυτή τη φιλοσοφία. Αξίζει τον κόπο τα νιάτα μας και οι αθλητές μας να τύχουν τέτοιας αξιοποίησης και προώθησης, αφού κακά τα ψέματα οι συνθήκες σε αγωνιστικό, επιστημονικό και διοικητικό επίπεδο στο εξωτερικό υπερέχουν αυτών στις οποίες εκθέτονται εσωτερικά οι αθλητές μας μέχρι και σήμερα.
Αυτό, σε καμία περίπτωση, δεν πρέπει να γίνεται με οικονομική επιβάρυνση των γονιών, ούτε εκθέτοντας τους αθλητές (ειδικά τους νεαρούς) στην αφόρητη πίεση της ξενιτιάς και της επιτυχίας τύπου «succeed at all cost» από πολύ νεαρή ηλικία. Μακριά από μεγάλες υποσχέσεις επιτηδείων και εφήμερες αυταπάτες περί άμεσης και εγγυημένης επιτυχίας (αυτά συμβαίνουν μόνο στα έργα).
Οφείλουμε να βελτιώσουμε όλους τους παράγοντες και όλες τις συνθήκες που διέπουν τον αθλητισμό, συμπεριλαμβανομένου του ακαδημαϊκού και στρατιωτικού παράγοντα, έτσι ώστε να ετοιμάσουμε αθλητές και να τους φέρουμε σε αξιοπρόσεκτο σημείο μέχρι τα 18-20 τους χρόνια και μετέπειτα να τους εξάγουμε αφού θα έχουν πάρει και έστω μια μικρή γεύση αγωνιστικού αθλητισμού στο ανώτατο επίπεδο, εντός συνόρων (όπως καλή ώρα ο Λαίφης και ο Μακρής που αποτελούν «χρυσά» παραδείγματα).
Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, πέραν των τριών πυλώνων που ανέφερα πιο πάνω, χρειάζεται καλός προγραμματισμός. Χρειάζεται καλή επικοινωνία των εμπλεκομένων. Χρειάζεται πάνω από όλα σκληρή δουλειά, «καθαρή» δουλειά.
Καμία επιτυχία, καμία Ρώμη δεν κτίστηκε μέσα σε μια μέρα. Αν, όμως, μια ομάδα της χώρας μας με ιδιωτική πρωτοβουλία και μόνο μπορεί, τότε η χώρα σαν σύνολο ας ασπαστεί τη φιλοσοφία και την πρακτική και ας ακολουθήσει στα βήματα της Ανόρθωσης. Μόνο όφελος για τον αθλητισμό, τους ίδιους τους αθλητές και την ίδια τη χώρα μας μπορούμε να αποκομίσουμε».