Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία. Ποδοσφαιριστές που λαμβάνουν χρήματα για να έχουν μειωμένη απόδοση ώστε μια αναμέτρηση να κριθεί υπέρ της αντιπάλου. Για λόγους στοιχηματικούς ή ακόμα και για να σωθεί μια ομάδα ή να υποβιβαστεί κάποια άλλη. Διαιτητές που δωροδοκούνται για να κάνουν «λάθη» που κρίνουν αγώνες ή πρωταθλήματα. Από την Πριμέρα Ντιβιζιόν και τη Serie Α μέχρι την τέταρτη κατηγορία της Ισπανίας, όλο και περισσότερα κρούσματα στημένων αγώνων παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια.
Πόσο εύκολο είναι να στήσεις ένα παιχνίδι; Και πως το κάνεις; Πως «πιάνεις» τους ποδοσφαιριστές; Πόσα χρήματα πρέπει να τους προσφέρεις; Και ποιοι είναι αυτοί που συνήθως δίνουν τα χρήματα;
Στο πρόσφατο σκάνδαλο που ξέσπασε στην Ισπανία, η Ελντένσε ηττήθηκε 12-0 από την δεύτερη ομάδα της Μπαρτσελόνα σε αγώνα της τρίτης κατηγορίας της χώρας. Λίγες ώρες μετά το παιχνίδι, ποδοσφαιριστής της ηττημένης ομάδας βγήκε σε ραδιοφωνικό σταθμό και κατήγγειλε τέσσερις συμπαίκτες του ότι έλαβαν χρήματα (ανέφερε ότι με τα λεφτά που πήρε ο καθένας θα μπορούσε να αγοράσει διαμέρισμα στη Βαρκελώνη, άρα υπάρχει εικασία για ποσό που έφτασε τις 200.000 ευρώ!).
Ακολούθησε σύλληψη του προπονητή της Ελντένσε, αλλά και του βοηθού του, καθώς και δύο ποδοσφαιριστών. Από την πρώτη στιγμή έγινε αναφορά της ιταλικής μαφίας, η οποία φαίνεται να κινεί τα νήματα και να έχει στήσει τουλάχιστον άλλα τέσσερα φετινά παιχνίδια της ίδιας ομάδας.
Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ στην Ισπανία, οι παίκτες που φέρονται να έχουν πάρει χρήματα για να στήνουν τα παιχνίδια είχαν συναντηθεί τα περασμένα Χριστούγεννα παρουσία του Νομπίλε Καπουάνι, εκπροσώπου ιταλικού ομίλου που πρόσφατα επένδυσε στην Ελντένσε, ο οποίος λειτούργησε ως σύνδεσμος με τη μαφία της Καλαβρίας, που… ειδικεύεται στον παράνομο στοιχηματισμό και στήνει παιχνίδια του κινέζικου πρωταθλήματος, αλλά και αγώνες τένις στην Ασία.
«Οι παίκτες μας είπαν ότι ο στοιχηματισμός συνέβαινε επί εβδομάδες! Όπως φαίνεται, είχαν ήδη στοιχηματίσει ότι η ομάδα θα δεχόταν τέσσερα ή περισσότερα γκολ απέναντι στην Κορνεγιά τρεις μέρες πριν, αλλά ηττήθηκαν μόνο με 3-1 και έτσι έχασαν πολλά χρήματα. Αυτό που καταλαβαίνουμε τώρα είναι ότι στόχευαν σε ένα πιο ‘σκανδαλώδες’ αποτέλεσμα κόντρα στην Μπαρτσελόνα, ώστε να ανακτήσουν τα χαμένα χρήματα. Η ομάδα έπρεπε να τελειώσει με ένα 8-0 στο ημίχρονο και 12-0 στο τέλος. Και αυτό ακριβώς συνέβη» ανέφερε ο πρόεδρος της Ελντένσε, Νταβίδ Αγιλάρ.
Ο πρόεδρος της ισπανικής Λίγκας, Χαβιέρ Τέμπας, ο οποίος μόλις πριν από λίγο καιρό ισχυριζόταν δημόσια ότι το ποδόσφαιρο της χώρας έχει «καθαρίσει» από τέτοια φαινόμενα ήταν αρκετά περογραφικός στο πως λειτουργεί η διαδικασία.
«Συνήθως η μαφία στοιχηματίζει όταν το παιχνίδι έχει αρχίσει. Αν γίνει αποδεκτό, κάνουν σήμα για να ειδοποιήσουν τους συνεργούς που έχουν μέσα στο γήπεδο. Σε αυτήν την περίπτωση, τα γκολ δεν άρχισαν να μπαίνουν μέχρι το 8ο λεπτό. Προφανώς, εκείνη τη στιγμή γνώριζαν ότι το στοίχημα είχε γίνει αποδεκτό και έκαναν κάποια κίνηση από έξω για να ειδοποιήσουν ότι ήταν απαραίτητο να αρχίσουν να αφήνουν την Μπαρτσελόνα να σκοράρει. Αντίθετα με αυτό που νομίζει ο κόσμος, δεν είναι απαραίτητο όλος ο ‘εξοπλισμός’ για να πουληθεί ένα παιχνίδι. Είναι αρκετό να υπάρχουν τρεις ή τέσσερις παίκτες οι οποίοι δεν βάζουν το πόδι τους ή απλώς χάνουν μπάλες σε σημαντικά σημεία στο γήπεδο» ήταν τα λόγια του.
Στημένα στην Πριμέρα Ντιβιζιόν
Μόλις πριν από τρία χρόνια, βέβαια, είχαν στηθεί αγώνες της Πριμέρα Ντιβιζιόν, όχι για στοιχηματικούς λόγους, αλλά για να σωθούν ομάδες σε βάρος άλλων. Η περίφημη «υπόθεση Οσασούνα» εξακολουθεί να ερευνάται από τις αρμόδιες αρχές, χωρίς ωστόσο να έχει προχωρήσει η διαδικασία της δίκης για τους εμπλεκόμενους σε όσα συνέβησαν στις τελευταίες αγωνιστικές της σεζόν 2013-14.
Σε εκείνη την περίπτωση, αποδεικνύεται ότι η Οσασούνα έκανε ό,τι μπορούσε (όχι μόνο εντός γηπέδων) για να μην υποβιβαστεί. Υπάρχουν απτές αποδείξεις και όχι μόνο ενδείξεις ότι ποδοσφαιριστές της Μπέτις, η οποία είχε ήδη «πέσει» στην δεύτερη κατηγορία, δωροδοκήθηκαν για να χάσουν στο παιχνίδι με την Οσασούνα.
Για τι ποσά επρόκειτο; Η Οσασούνα δεν μπορεί να δικαιολογήσει 2,4 εκατομμύρια ευρώ, που λείπουν από τα ταμεία της. Εκτιμάται ότι δόθηκαν σε παίκτες της Μπέτις, αλλά και της Εσπανιόλ για να χάσουν παιχνίδια υπέρ της. Όσον αφορά τους ποδοσφαιριστές της Μπέτις, πήραν 250.000 ευρώ για να νικήσουν την Βαγιαδολίδ (όπως και έκαναν) και άλλες 450.000 ευρώ για να ηττήθούν από την Οσασούνα (όπως και συνέβη!).
Οι έρευνες αστυνομίας και δικαστών έδειξαν ότι οι ποδοσφαιριστές της ομάδας της Σεβίλλης είχαν αγοράσει ένα κινητό τηλέφωνο με κάρτα και προπληρωμένο χρόνο ομιλίας με το οποίο επικοινωνούσαν με δύο στελέχη της Οσασούνα. Οι αρχές κατάφεραν, μάλιστα, να εντοπίσουν ακόμα και ποιοι ποδοσφαιριστές είναι αυτοί που έκαναν τις διαπραγματεύσεις με τους Αμάγια, Νταβίδ Αγκάνθο και Τσάβι Τόρες να πρωταγωνιστούν.
Ο τελευταίος, μάλιστα, όπως προκύπτει από τις συνομιλίες είναι αυτός που ζήτησε το συνολικό ποσό των 650.000 ευρώ για τον ίδιο και τους συμπαίκτες του, οι οποίοι ήταν στο… κόλπο. Είναι, μάλιστα, αξιοσημείωτο, ότι εκείνη την περίοδο ο Τόρες ήταν υπό έρευνα για συμμετοχή του για το «στήσιμο» του αγώνα Λεβάντε – Σαραγόσα, το 2011, όταν αγωνιζόταν στην ομάδα της Βαλένθια!
Επιπλέον, οι αρχές έχουν επιβεβαιώσει ότι υπήρξε ραντεβού διοικούντων της Οσασούνα και εκπροσώπων παικτών της Μπέτις σε ξενοδοχείο της Μαδρίτης με σκοπό να ρυθμιστούν οι τελευταίες λεπτομέρειες του «στησίματος», ενώ ο Μάγια είναι ο παίκτης που έλαβε το συμφωνημένο ποσό στον τραπεζικό λογαριασμό του.
Παιχνίδια… παρωδία στην Πορτογαλία
Τον περασμένο Μάιο το πορτογαλικό ποδόσφαιρο συγκλονίστηκε από το δικό του σκάνδαλο στημένων αγώνων. Τον Ιανουάριο του 2016 η Οριεντάλ αντιμετώπισε την Ολιβεϊρένσε για την δεύτερη κατηγορία της Πορτογαλίας. Όσοι παρακολούθησαν το παιχνίδι έκαναν λόγο για… παρωδία. Ποδοσφαιριστές της φιλοξενούμενης ομάδας προσπαθούσαν να πετύχουν αυτογκόλ (!), την ώρα που ο τερματοφύλακάς τους έκανε παιδαριώδη (αλλά διόλου αθώα όπως αποδείχθηκε) λάθη.
Ο τραγέλαφος εντός γηπέδου προκάλεσε υποψίες και οι υποψίες οδήγησαν σε έρευνα. Και η έρευνα κατέληξε σε συλλήψεις. Οι αστυνομικές αρχές πέρασαν χειροπέδες συνολικά σε 15 άτομα, μεταξύ των οποίων οκτώ ποδοσφαιριστές της Οριεντάλ και της Ολιβεϊρένσε και ο πρόδερος της Λεϊσόες. Προσήχθησαν, επίσης, αθλητικός διευθυντής ομάδας, τέσσερις μάνατζερ, αλλά και ένα μέλος των «Σούπερντραγκοες», κλαμπ οπαδών της Πόρτο.
Η έρευνα της πορτογαλικής αστυνομίας έδειξε ότι οι συλληφθέντες συμμετείχαν σε κύκλωμα που έστηνε παιχνίδια για λόγους στοιχηματικούς. Οι ποδοσφαιριστές φέρονται να λάμβαναν χρήματα για να έχουν μειωμένη απόδοση και να χάνει η ομάδα τους σε συγκεκριμένα παιχνίδια. Τόσο η Οριεντάλ όσο και η Ολιβεϊρένσε δεν κατάφεραν πέρυσι να μείνουν στην δεύτερη κατηγορία.
Τρεις από τους συλληφθέντες προφυλακίστηκαν. Υπάρχουν καταγεγραμμένες τηλεφωνικές συνομιλίες στις οποίες γίνεται παζάρι για τα ποσά που θα λάβουν αυτοί που θα έχουν μειωμένη απόδοση. Στους εμπλεκόμενους ποδοσφαιριστές επιβλήθηκε απαγόρευση να αγωνιστούν μέχρι να ξεκαθαρίσει η υπόθεση. «Είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου» είχε πει ο πρόεδρος του συνδέσμου των ποδοσφαιριστών στην Πορτογαλία, Ζοακίμ Εβαντζελίστα, ο οποίος απέδωσε την ενέργεια παικτών να πάρουν χρήματα για να στήσουν παιχνίδια κυρίως στις καθυστερήσεις πληρωμών από την πλευρά των ομάδων τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έγιναν γνωστά, οι παίκτες λαμβάνουν ποσό περίπου 3.500 ευρώ για να στήσουν παιχνίδι. Μπορεί να χρειαστεί να βάλουν αυτογκόλ ή μπορεί απλά να… εξυπηρετήσουν στοιχηματικούς σκοπούς, όπως το να επηρεάσουν τον αριθμό των κόρνερ που θα εκτελεστούν στη διάρκεια ενός αγώνα. Οι αρχές πιστεύουν ότι πρόκειται για οργανωμένο δίκτυο, το οποίο χρηματοδοτείται από Κινέζους.
Τυχαίο ή μη γεγονός είναι ότι λίγο καιρό νωρίτερα κινέζικη εταιρεία ανέλαβε την χορηγία της δεύτερης κατηγορίας του πορτογαλικού πρωταθλήματος. Εξίσου σημαντική θεωρείται και η συμμετοχή των Ρώσων που σύμφωνα με την Europol έχουν στήσει στην Πορτογαλία και με επίκεντρο την Λεϊρία (την ομάδα που προπονούσε ο Ζοζέ Μουρίνιο στις αρχές της δεκαετίας του 2000) ένα δίκτυο ξεπλύματος μαύρου χρήματος.
Η ρωσική μαφία εκμεταλλευόμενη τα οικονομικά προβλήματα εμφανίζεται ως… φιλάνθρωπος για να βοηθήσει με την εισροή εσόδων. Το πρόσχημα είναι ότι θα επενδύσουν, ενώ βασικός σκοπός είναι το ξέπλυμα χρήματος με αγοραπωλησίες ποδοσφαιριστών, εκμετάλλευση τηλεοπτικών δικαιωμάτων, αλλά και συμφωνίες με εταιρείες στοιχηματισμού.
Το Καλτσιόπολι, η Καμόρα και η Κατάνια
Στην Ιταλία δημιούργησαν… σχολή. Το περίφημο σκάνδαλο «Καλτσιόπολι» που οδήγησε, μεταξύ άλλων, στον υποβιβασμό της Γιουβέντους και στην αφαίρεση πρωταθλημάτων που είχε κατακτήσει με… παράνομο τρόπο, αλλά και στην τιμωρία των Μίλαν, Φιορεντίνα και Λάτσιο δεν έβαλε μυαλό σε κανέναν. Μια δεκαετία μετά, στο ιταλικό ποδόσφαιρο, ιδίως στις μικρότερες κατηγορίες, συμβαίνουν τα ίδια χειρότερα.
Τον Αύγουστο του 2015 η Κατάνια υποβιβάστηκε στην τρίτη κατηγορία λόγω εμπλοκής της σε στημένους αγώνες. Ο πρόεδρος του ιταλικού συλλόγου κατηγορήθηκε ότι αγόρασε πέντε παιχνίδια έναντι 100.000 ευρώ έκαστο, ενώ τιμωρήθηκαν, επίσης, η Τεράμο και η Σαβόνα με υποβιβασμό στην τέταρτη κατηγορία. Σύμφωνα με την απόφαση της αρμόδιας επιτροπής της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Ιταλίας αφαιρέθηκαν, επίσης, 12 βαθμοί από την Κατάνια για στημένα παιχνίδια στη διάρκεια της προηγούμενης σεζόν.
Επιπλέον, επιβλήθηκε πρόστιμο 150.000 ευρώ στον σύλλογο, ενώ ο πρόεδρος θα κληθεί να πληρώσει 300.000 ευρώ και για πέντε χρόνια δεν θα μπορεί να ασχολείται με το ποδόσφαιρο. Κατά τη διάρκεια ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον δικαστών ο Αντόνιο Πουλβιρέτι είχε ομολογήσει ότι είχε δώσει τα χρήματα με σκοπό να καταφέρει να κρατήσει την ομάδα στην δεύτερη κατηγορία, αρνούμενος έτσι ότι ο σκοπός του στησίματος ήταν… στοιχηματικός.
Τον Μάιο του 2016, η εισαγγελία της Νάπολης προχώρησε σε δέκα συλλήψεις μελών της Καμόρα, με την κατηγορία ότι συνέβαλαν στο στήσιμο αγώνων της δεύτερης κατηγορίας. Αυτό που προκάλεσε σοκ ήταν η εμπλοκή στην υπόθεση του Αρμάντο Ίτσο, ο οποίος είχε κληθεί από τον Αντόνιο Κόντε στην προεπιλογή της εθνικής ομάδας της χώρας για το Euro της Γαλλίας!
Οι συλλήψεις αφορούσαν στημένα παιχνίδια το 2013 και το 2014 και ο διεθνής Ιταλός ποδοσφαιριστής είχε το ρόλο του μεσάζοντα. Εναντίον του απαγγέλθηκε η κατηγορία της έξωθεν στήριξης μαφιόζικων οργανώσεων. Από τους συνολικά δέκα συλληφθέντες, οι επτά προφυλακίστηκαν, ενώ οι υπόλοιποι τέθηκαν σε κατ’ οίκον περιορισμό. Μεταξύ αυτών των τριών, οι δύο είναι ποδοσφαιριστές.
Η έρευνα της εισαγγελίας κατέληξε σε αποτελέσματα μετά από συνεχείς τηλεφωνικές παρακολουθήσεις, ενώ είναι αξιοσημείωτες οι εκφράσεις που χρησιμοποιούσαν οι κατηγορούμενοι στις συνομιλίες τους για να μην κινήσουν υποψίες. «Πρέπει να φάμε τρεις κεφτέδες, έχουμε γεμάτο στομάχι» ήταν, για παράδειγμα, η ατάκα που έδινε το σύνθημα ότι μια ομάδα θα δεχθεί τρία γκολ!
Όσον αφορά τον ρόλο του Ίτσο, κατηγορήθηκε για την περίοδο που αγωνιζόταν στην Αβελίνο, δύο παιχνίδια της οποίας είναι στο στόχαστρο: και στα δύο ηττήθηκε από την Ρετζίνα και την Μόντενα. «Zω έναν εφιάλτη. Είμαι απλά ένας ποδοσφαιριστής και δεν σκέφτηκα ποτέ να στήσω παιχνίδι. Έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στην δικαιοσύνη και πιστεύω ότι θα αποδειχθεί πως δεν έχω καμία σχέση» τόνισε ο άσος της Τζένοα μιλώντας στην «Gazzetta dello Sport».
Ο Ίτσο δεν αγωνίστηκε σε κανένα από τα δύο ύποπτα παιχνίδια καθώς ήταν τραυματίας, ενώ στο τέλος εκείνης της σεζόν πήρε μεταγραφή στη Τζένοα. Σύμφωνα, όμως, με τις αρχές ήταν αυτός που ανέλαβε να μεσολαβήσει κατόπιν εντολής της τοπικής μαφίας και να ζητήσει από τους συμπαίκτες του να στήσουν τους αγώνες.
Έρευνα της UEFA στο Τσάμπιονς Λιγκ
Κι επειδή αυτά συμβαίνουν ακόμα και στις καλύτερες… διοργανώσεις, ας θυμηθούμε την έρευνα της UEFA για στημένους αγώνες της Σκεντέρμπεου στο Τσάμπιονς Λιγκ. Στις αρχές της σεζόν 2015-15, η αλβανική ομάδα πέρασε δύο προκριματικούς γύρους στην κορυφαία ευρωπαϊκή διασυλλογική διοργάνωση και τελικά αποκλείστηκε από τη Ντιναμό Ζάγκρεμπ στα πλέι οφ, για να συνεχίσει στο Γιουρόπα Λιγκ. Καμία άλλη ομάδα στην ιστορία του αλβανικού ποδοσφαίρου δεν είχε καταφέρει να φτάσει τόσο μακριά στο Τσάμπιονς Λιγκ, ωστόσο εκείνη η πορεία της «κηλιδώνεται» από υποψία για στήσιμο αγώνων.
Στις 21 Ιουλίου 2015, για τον δεύτερο προκριματικό γύρο, η Σκεντέρμπεου αντιμετώπισε στη Βόρεια Ιρλανδία την Κρουσέιντερς, την οποία είχε κερδίσει με 4-1 στο πρώτο μεταξύ τους παιχνίδι. Το γήπεδο δεν είχε πολλούς θεατές και οι ποδοσφαιριστές των γηπεδούχων έδειχναν να περιμένουν απλά να περάσει η ώρα για το σφύριγμα της λήξης. Στο 78ο λεπτό η Κρουσέιντερς έχανε με 2-1, οι Αλβανοί ήταν έτσι κι αλλιώς στην επόμενη φάση και τότε κάτι… περίεργο συνέβη.
Μεγάλες στοιχηματικές εταιρείες άρχισαν ξαφνικά να βλέπουν να… φορτώνεται το στοίχημα ότι η Σκεντέρμπεου θα δεχθεί γκολ. Στην αρχή έδινε 5 προς 1 και κατέληξε να «πέσει» στο 1,9 προς 1. Τι συνέβη στο γήπεδο; Στις καθυστερήσεις του αγώνα οι Βορειοϊρλανδοί πέτυχαν δύο γκολ και σχεδόν τρία εκατομμύρια ευρώ έφυγαν από τις στοιχηματικές εταιρείες.
Στον επόμενο προκριματικό γύρο η Σκεντέρμπεου απέκλεισε την Μιλσάμι από τη Μολδαβία και έφτασε στα πλέι οφ κόντρα στη Ντιναμό Ζάγκρεμπ. Οι Κροατές νίκησαν 2-1 εκτός έδρας στο πρώτο παιχνίδι και στη ρεβάνς 3-1. Με το 5-2 υπέρ τους η πρόκριση στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ μπορεί να χαρακτηριστεί πανεύκολη. Στο δεύτερο ημίχρονο της ρεβάνς οι Κροάτες έπαιζαν με δέκα παίκτες και λογικά θα έπρεπε να κλειστούν λίγο στην άμυνά τους για να είναι σίγουροι ότι θα περάσουν. Στο 78ο λεπτό (και αυτού) του αγώνα άρχισε πάλι κάτι να μην πηγαίνει… καλά με τα στοιχήματα. Η Ντιναμό έπαιζε άμυνα κι όμως στις αποδόσεις των εταιρειών «φορτωνόταν» το στοίχημα ότι θα βάλει και άλλα γκολ. Κι έτσι έγινε… Τα κέρδη κυμάνθηκαν από πέντε μέχρι δέκα εκατομμύρια ευρώ.
Δεν είναι κάτι νέο, προφανώς. «Το ποδόσφαιρο είναι ένας χώρος πολύ ευάλωτος και πολύ ανοιχτός σε εγκληματίες» όπως σημειώνει και ο επικεφαλής των οικονομικών υπηρεσιών της Europol, Ιγκόρ Ανχελίνι. Ουδείς, λοιπόν, πέφτει πια από τα σύννεφα. Ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για σκάνδαλο μεγάλου μεγέθους ή για… σκανδαλάκι που αφορά άσημες ομάδες, είναι και αυτά μέσα στο παιχνίδι…