ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΜΑΥΡΟΥ
Εάν το 2004 στο γήπεδο της Πορτογαλίας δημιουργήθηκε το φαινόμενο της Ελλάδας και δη του Ότο Ρεχάγκελ, που ομολογουμένως είχε τραντάξει τη Γηραιά Ήπειρο, 12 χρόνια μετά έχω την εντύπωση πως εκκολάφθηκε ένα άλλο φαινόμενο. Μπορεί οι αναλογίες να μην είναι ασφαλώς οι ίδιες, αλλά η αύρα που διαχέεται, προς τα εκεί αβίαστα σπρώχνει το δικό μου μυαλό.
Στα γήπεδα της Γαλλίας, λοιπόν, αναδύθηκε το φαινόμενο της Πορτογαλίας και πολύ περισσότερο του («Έλληνα») Φερνάντο Σάντος! Ανέλαβε μια ομάδα μ’ ένα σωρό ανοικτές πληγές από το Μουντιάλ, μια ομάδα που επί εποχής πάρα πολλών αστέρων αδυνατούσε να φτάσει στην κορυφή, τρώγοντας εν τέλει τα μούτρα της. Όπως και το 2004 από τους Ελληνάρες. Ναι, μιλάμε για τους «λούζερς» Πορτογάλους όπως πολλοί τους χαρακτήριζαν.
Ο Σάντος, τούς οδήγησε τσούκου-τσούκου στη φάση των νοκ-άουτ με τρεις ισοπαλίες, παρουσιάζοντας ένα ποδόσφαιρο που σου προκαλούσε νύστα. Τους εκτόξευσε στον τελικό με μόλις μια νίκη σε κανονική διάρκεια παιχνιδιού! Και εν τέλει, οι Ίβηρες σήκωσαν την κούπα απέναντι στη Γαλλία που πήγαινε τρένο, χάνοντας νωρίς τον σούπερ σταρ Κριστιάνο Ρονάλντο και βρίσκοντας γκολ από κάποιον Έντερ.
Ναι, η Πορτογαλία είχε και την τύχη με το μέρος της σε όλη τη διαδρομή της διοργάνωσης και στον μεγάλο τελικό ήταν υποδεέστερη στο 90λεπτο επί της αντιπάλου. Είχε, όμως, την οξυδέρκεια του προπονητή της που εντόπιζε τις αδυναμίες και συνεχώς «έχτιζε». Παράδειγμα; Ο Μουτίνιο, που πέρασε προχθές ως αλλαγή, έκανε μπόλικη δουλειά και ο Έντερ, για την είσοδο του οποίου αναρωτήθηκαν πολλοί, έγινε ο πρώτος παίκτης στην ιστορία που έχει γεννηθεί εκτός Ευρώπης και σκοράρει σε τελικό Euro. Θέλετε και άλλα; Ο Βιερίνια, για παράδειγμα, που ξεκίνησε βασικός, χάθηκε στον πάγκο και αυτό προς όφελος του συνόλου…
Ο Σάντος αντιλήφθηκε τάχιστα τα προτερήματα και τις αδυναμίες του έμψυχου δυναμικού που είχε στα χέρια του. Και η επιμονή στο περίγραμμα «η μπάλα στα άκρα και σέντρα», δεν ήταν καθόλου τυχαία. Φρόντισε να βγάλει τον καλύτερο εαυτό από κάθε παίκτη και ταυτόχρονα επένδυσε σε ένα πλάνο που έκρινε ότι θα έδινε αποτελέσματα. «Ένα γκολ και με το ζόρι, ένα γκολ και με το ζόρι. Να πάμε παράταση, ναι να πάμε παράταση»…
Συν τοις άλλοις πριν από τον Πορτογάλο τεχνικό, οι παίκτες σκέφτονταν περισσότερο τον σύλλογο στον οποίο ανήκαν και λιγότερο την εθνική ομάδα. Αυτό αντιστράφηκε. Όπως και το κλίμα στους κόλπους των Ιβήρων. Όλοι λειτούργησαν σαν μια οικογένεια. Ακόμη και ο γκρινιάρης Ρονάλντο, που στα πρώτα ματς δυσανασχετούσε σε κάθε λανθασμένη σέντρα και πάσα. Ο Σάντος κατάφερε να στήσει την ομάδα στα πόδια της.
Φυσικά δεν μιλάμε για το ραβδί του μάγου. Υπήρχε η βάση, υπήρχε η πλατφόρμα, βεβαίως. Η εθνική ομάδα της Πορτογαλίας ήθελε καλή διαχείριση, χρόνο και ηρεμία. Τίποτα από όλα αυτά δεν είχε προηγουμένως. Ούτε καλή διαχείριση ούτε χρόνος ούτε το κυριότερο ηρεμία. Ο Σάντος δεν ζήτησε χρόνο, δεν βρήκε ηρεμία, αλλά στη συνταγή έβαλε αυτό που καλά κατέχει: τη σωστή διαχείριση. Κι έφτιαξε μια ομάδα που, βέβαια, δεν πετούσε, αλλά που σιγά-σιγά έπειθε πως άξιζε.
Και νομίζω ότι η προχθεσινή επιτυχία δεν αποτελεί τόσο παράσημο της δουλειάς του όσο επιβράβευση της υπομονής του και της μηδενικής παρέκκλισης από το πλάνο του. Όταν στο τέλος του ματς δάκρυσε, το μυαλό του μονάχα ξέρει ποιες εικόνες έτρεξαν σαν κινηματογραφική ταινία. Πάνω στη… γλύκα της κατάκτησης του τροπαίου, δεν ξέχασε να ευχαριστήσει τους Έλληνες μιλώντας μάλιστα στη γλώσσα μας, δείχνοντας τη μοναδικότητά του.
Ένα τεράστιο respect στον τεράστιο Φερνάντο Σάντος!