Σταγόνες βροχής έπεφταν στο σκούρο μπλέ σακάκι του Λέονιντ Ράποπορτ, υπουργού αθλητισμού της περιφέρειας Σβερντλόφσκ, ενω στεκόταν στις βοηθητικές κερκίδες του σταδίου Τσεντράλνυι, ένα βροχερό απόγευμα Τετάρτης. «Οι οπαδοί δεν νοιάζονται αν υπάρχει οροφή ή όχι», είπε γελώντας, στα ρωσικά.
Είναι έτσι και αλλιώς δύσκολο να βρείς εισιτήριο για αγώνες Μουντιάλ, όμως πολλές φορές και οι λίγοι τυχεροί που τα καταφέρνουν, μπορούν να βρεθούν εκτός γηπέδου…
Πριν από τη φετινή διοργάνωση, οι αρχιτέκτονες ανέλαβαν το δύσκολο έργο του να αυξήσουν τη χωρητικότητα του Τσεντράλνυι (χτίσμενο το 1957) χωρίς να αλλάξουν τον ιστορικό χαραχτήρα του. Η λύση ήρθε κυριολεκτικά μετά από «σκέψη έξω από το κουτί» αφού οι αρχιτέκτονες αποφάσισαν να φτιάξουν δύο κερκίδες οι οποίες προεξέχουν του γηπέδου, δεν καλύπτονται από το στέγαστρο του και μοιάζουν σαν δύο τεράστια ανοιγμένα συρτάρια ενός ντουλαπιού.
Ο ασυνήθιστος σχεδιασμός του γηπέδου ξεσήκωσε πολλές αντιδράσεις. Οι επικριτές αυτής της λύσης είπαν ότι είναι αηδιαστική, μια πρόχειρη λύση στα όρια του παραλόγου. Οι υποστηρικτές της είπαν ότι είναι ένα σπουδαίο παράδειγμα πρακτικότητας και συντήρισης του ιστορικού χαραχτήρα του γηπέδου, ένα είδος μετριοπαθούς, βιώσιμης κατασκευής που σπάνια βλέπουμε σε μεγάλα διεθνές τουρνουά. Από την άλλη, οπαδοί και αξιωματούχοι της FIFA απλά ήθελαν να ξέρουν αν οι κερκίδες είναι ασφαλείς.
«Φυσικά και είδα όλες τις αντιδράσεις», είπε ο Όλεγκ Γκάκ, υπεύθυνος αρχιτέκτονας του σταδίου. «Κάθε φορά που τελιώνουμε μια μεγάλη δουλειά, υπάρχουν πάντα άνθρωποι στους οποίους αρέσει ή δεν αρέσει το κτίριο, προπάντων όταν η μόνη εικόνα που έχουν είναι από φωτογραφίες».
Τα αστεία σχετικά με την κατασκευή του γηπέδου έφτασαν στο απώγειο τους το περασμένο φθινόπωρο όταν φωτογραφίες του γηπέδου άρχισαν να διαδίδονται στο διαδίκτυο, δίνοντας έμπνευση σε αρθογράφους και χρήστες του twitter. Κάποιες εναέριες φωτογραφίες έκαναν τις καινούργιες κερκίδες να μοιάζουν με απότομες σκάλες που οδηγούν στο διάστημα. Ο τίτλος ενός άρθρου στην ιστοσελίδα Deadspin «Κοιτάξτε αυτό το μεγάλο χαζό γήπεδο του Παγκοσμίου Κυπέλλου», περιέγραφε την γενική εντύπωση που είχαν οι χρήστες του διαδικτύου για το Τσεντράλνυι.
«Πήραμε ένα μεγάλο αριθμό emails που έλεγαν πόσο χαζό είναι το γήπεδο», είπε ο Μάϊκλ Καράς, αρχισυντάκτης της σελίδας StadiumDB, η οποία παρουσιάζει κατασκευές γηπέδων σε όλο τον κόσμο.
Παρόλα αυτά, σε συνεντέυξεις τους, ο Καράς και άλλοι ειδικοί τόνισαν ότι το γήπεδο θα παραμείνει χρήσιμο για τους Ρώσους και μετά το Μουντιάλ, σε αντίθεση με άλλα πολύ μεγάλα και πολύ ακριβά γήπεδα που φτιάχτηκαν ειδικά για τη διοργάνωση.
Ο Ουίλιαμ Κράφτ Μπλούμφιλντ, ιστορικός ρωσικής αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο του Τουλάν είπε ότι ο σχεδιασμός του γηπέδου «είναι πολύ παράξενος», όμως έδωσε τα εύσημα στους αρχιτέκτονες και τη τοπική διακυβέρνηση, οι οποίοι κατάφεραν να κρατήσουν τον ιστορικό χαραχτήρα του σταδίου που λειτουργεί από το 1900.
Οι κάτοικοι της Αικατερινούπολης, της ιστορικής βιομηχανικής πόλης στα Ουράλια όρη, βλέπουν το γήπεδο σαν ένα «ιερό μέρος», σύμφωνα με τον Μπλούμφιλντ. Το προστατεύομενο, πλέον, στάδιο άνοιξε τις πόρτες του το 1957 και η ιστορική του πρόσοψη, διακοσμημένη από κολώνες, ανάγλυφα και γλυπτά σε Σταλινικό, νεοκλασσικό στύλ, επιβίωσε αρκετών ανακαινίσεων.
Όταν τους ανατέθηκε η αποστολή να αυξήσουν τη χωρητικότητα του σταδίου (35,000 θέσεων), διατηρώντας παράλληλα την ιστορική πρόσοψη του, ο Γκάκ και η ομάδα του αρχιτεκτονικού γραφείου Project Insitute Arena, σκέφτηκαν ουσιαστικά, να φτιάξουν ένα καινούργιο γήπεδο μέσα στο χώρο του Τσεντράλνυι, το οποίο θα μπορέσει σχετικά εύκολα να κατεδαφισθεί μετά το τέλος του Μουντιάλ. Έτσι η τοπική ομάδα, FC Ουράλ θα μπορεί να παίζει σε ένα μικρότερο γήπεδο, 25,000 θέσεων. Το εν λόγω πρότζεκτ στοίχισε 12.5 δισεκατομμύρια ρούβλια (171 εκατομμύρια ευρώ), σύμφωνα με τον Ράποπορτ.
Η Ελιζαβέτα Λικχάτσιεβα, διευθύντρια του Κρατικού Μουσείου Στσιούσεβ στη Μόσχα, παρομοίασε την προσέγγιση των αρχιτεκτόνων, οι οποίοι τοποθέτησαν κάτι καινούργιο σε κάτι παλιό σαν «να βάζεις ένα ποτήρι μέσα σε ένα ποντστακάννικ», μια Ρώσικη παραδοσιακή θήκη ποτηριών. Αν και ούτε αυτή ήταν ενθουσιασμένη με το σχεδιασμό του σταδίου, τόνισε ότι όλη αυτή η αρνητικότητα απέναντι στους αρχιτέκτονες ήταν σύμπτωμα της επιθετικής στάσης που κράτησαν γενικά οι δυτικοί απέναντι στην ανάθεση της διοργάνωσης του Μουντιάλ στη Ρωσία.
«Δεν έχει να κάνει με το Μουντιάλ, τα γήπεδα ή την αρχιτεκτονική», είπε. «Κανείς από τους επικριτές δεν ήρθε ποτέ του στην Αικατερινούπολη, και κανείς από αυτούς δεν καταλαβαίνει τι είναι η Ρωσία.
Οι οπαδοί που φοβούνται τα ύψη, διαφωνούν με την Λικχάτσιεβα. Οι προσωρινές κερκίδες του γηπέδου, στηρίζονται σε απότομα ατσάλινα κυγκλιδώματα. Κάθε κερκίδα έχει ύψος 43 μέτρα. Αυτοί που θα κάθονται στις πιο ψηλές σειρές, μπορεί να νιώθουν ότι βλέπουν τον αγώνα από την οροφή ενός 14-όροφου κτιρίου.
Από εκεί, θα βλέπουν τη δράση μέσα παό ένα τεράστιο ορθογώνιο άνοιγμα στις πλευρές του γηπέδου -με την οροφή να κρύβει από το οπτικό τους πεδίο ένα μέρος των άλλων κερκιδών- σαν πεζοί που προσπαθούν να κρυφοκοιτάξουν το ματς σε ένα μπάρ, από το πεζοδρόμιο.
«Αν όντως έρθετε στο γήπεδο, θα απολαύσετε όχι μόνο μια ωραία θέα στο γήπεδο αλλά και μια εξαιρετική θέα της πόλης», είπε γελώντας ο Γκάκ.