ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ
Το καλοκαίρι του 1979 έμελλε να ήταν καθοριστικό για το νεαρό Έλληνα της Αμερικής. Η απόφαση ν’ αφήσει το ναό του μπάσκετ και να επιλέξει την μικρή Ελλάδα, ήταν δύσκολη. Οκτώ χρόνια αργότερα, στις 14 Ιουνίου 1987, κατάλαβε πόσο σωστή ήταν εκείνη η απόφαση. Καθορισμένη, προφανώς, από τη μοίρα. Για να σηκώσει ένα ολόκληρο έθνος στους ώμους του, σε ρόλο σύγχρονου Άτλαντα. Τριάντα οκτώ χρόνια μετά, το βράδυ της 8ης Σεπτεμβρίου 2017, ο θεός του ελληνικού μπάσκετ, πρόσφερε για μια ακόμη φορά, την απόλυτη υπερηφάνεια στον πολυταπεινωμένο ελληνικό λαό.
Τέσσερα λεπτά. Τόσα διήρκεσε η ομιλία του σπουδαιότερου Έλληνα αθλητή. Τέσσερα λεπτά γεμάτα συναίσθημα. Που μόνο λιγοστοί άνθρωποι με τεράστια ψυχή μπορούν να προσφέρουν. Τέσσερα λεπτά, που θα μείνουν στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού. Κυρίως, όμως, τέσσερα λεπτά, που θα παραμείνουν για πάντα στο μυαλό, την καρδιά και την ψυχή κάθε Έλληνα. Τα βουρκωμένα μάτια του, προκαλούν ανατριχίλα, συγκίνηση αλλά και περηφάνια. Ειδικά η τελευταία, αποτελεί είδος προς εξαφάνιση στον ελληνικό και στον κυπριακό χώρο. Εγκλωβισμένοι και οι δύο σε αμέτρητες μετριότητες σε όλους τους χώρους και σε όλα τα επίπεδα. Βιώνουν κατ’ εξακολούθηση αποτυχίες. Αλλεπάλληλες ταπεινώσεις. Η αξιοπρέπεια του λαού καταποντίζεται. Ο ξεπεσμός σε επίπεδο πολιτικοοικονομικό και διεθνούς κύρους, αναπόφευκτα επιφέρει την κατρακύλα ηθών και αξιών. Χωρίς φρένο, μάλιστα, τα τάρταρα φαντάζουν ο αναπόφευκτος πάτος.
Ο λόγος για τον λεοντόκαρδο Νίκο Γκάλη, ο οποίος έγινε προχθές, ο πρώτος Έλληνας μέλος του Naismith Hall of Fame. Του μουσείου ιστορίας του μπάσκετ στις ΗΠΑ. Η στήλη δεν επιδιώκει να εμφανιστεί ειδική επί του αθλήματος, επειδή δεν είναι. Τον λόγο τον πρόσφερε ο ίδιος με τον σεμνό του λόγο. «Το 1987 η Ελλάδα κατέκτησε το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα. Όλο το έθνος βγήκε στους δρόμους. Το μπάσκετ έγινε εθνικό άθλημα και η Ελλάδα από τις κορυφαίες ομάδες», είπε ο Γκάλης. Θα μπορούσε να μείνει σε αυτή την μαγική στιγμή. Διότι το επίτευγμα είναι, όντως, τεράστιο.
Ένας αθλητής, μια ομάδα, να βγάλουν ένα ολόκληρο έθνος στους δρόμους. Εκτοξεύοντας το στο μαγικό κόσμο των αστεριών, λόγω του ωστικού κύματος που προκάλεσε η απέραντη υπερηφάνεια. Και όμως. Οι σπουδαίοι αθλητές, είναι συνάμα και σπουδαίοι άνθρωποι. Απαιτείται να διαθέτουν τεράστια ψυχή, πλημμυρισμένη από αξίες, για να μπορέσουν να αξιοποιήσουν το ταλέντο τους.
Ο ιπτάμενος Νικ, ανάγκασε τους ψυχρούς Αμερικανούς να υποκλιθούν. Και τους όπου γης Έλληνες να θυμηθούν τις ρίζες τους και τα ιδανικά, που πρώτοι είχαν διαχύσει στην ανθρωπότητα. «Το θέμα δεν είναι η κατάκτηση τίτλων αλλά κάτι πιο σημαντικό. Μια μέρα περπατούσα στη Θεσσαλονίκη και με σταμάτησε μια γυναίκα. Μου είπε: Θέλω να σε ευχαριστήσω μέσα από την καρδιά μου γιατί έσωσες τον γιο μου. Του έκανες το μεγαλύτερο δώρο. Μου εξήγησε ότι ο γιος της ήταν εθισμένος στα ναρκωτικά αλλά το ξεπέρασε. Βρήκε το νόημα της ζωής κι έγινε αθλητής μπάσκετ», υπογράμμισε.
Ο αθλητής, τα άπειρα καλάθια, οι νίκες, οι τίτλοι, οι τιμές είναι, απλώς, ιστορία. Προσφέρουν χαρά και υπερηφάνεια. Δεν είναι, όμως, το μεγαλύτερο κάδρο στο οποίο πρέπει να σταθούμε. Το μέγιστο είναι αυτό που περιέγραψε ο Γκάλης. Της μάνας, της κάθε μάνας. Του παιδιού, του κάθε παιδιού. Που αναζητούν αξίες για να ακολουθήσουν. Αυτά τα ιδανικά τα οποία έχουν φροντίσει οι χιλιάδες μετριότητες να εξαφανίσουν. Εκείνες τις αξίες, που ένα σωρό νάνοι στο χώρο της πολιτικής, της παιδείας και αλλού, έχουν ξεθωριάσει με τη δική τους μικρότητα. Οι νέοι δεν είναι εκ γενετής, οι χασομέρηδες, που εθίζονται από ουσίες ή συμπεριφέρονται με βία. Αναζητούν πρότυπα. Στον αθλητισμό, στην παιδεία, στην πολιτική. Για να τα μιμηθούν με περηφάνια.
Τα πρότυπα, ωστόσο, αποτελούν είδος προς εξαφάνιση. Στην πολιτική έχουν εκλείψει. Μόνο ταπείνωση και ντροπή προσφέρεται. Στην παιδεία απέμειναν ελάχιστα. Και αυτά, ασθμαίνοντας παλεύουν να μην τα πνίξει το σύστημα. Ο αθλητισμός προσπαθεί ακόμη. Αλλά ο οικονομικός καταποντισμός, που επέφερε η εγκληματική ανικανότητα και μικροψυχία των πολιτικών, έχει περιορίσει στο ελάχιστο και τις δυνατότητες του.
Είναι γι’ αυτό, που η στιγμή, κατά την οποία ο τεράστιος Νίκος Γκάλης πέρασε στους «αθάνατους» του παγκόσμιου μπάσκετ, είναι αξιοσημείωτη. Παραμένει ακόμη φωτεινός φάρος για τη νεολαία. Όσοι τον έζησαν από κοντά, μαρτυρούν ότι ο ύψους μόλις 1.83 αθλητής, που βάδιζε ακολουθούσε την αρχή «αυτός είναι ο μεγαλύτερος αγώνας μέχρι τον επόμενο», νικούσε γίγαντες αντιπάλους για δύο λόγους. Πρώτον, την τεράστια ψυχή του. Δεύτερον, διότι μελετούσε πριν τον κάθε αγώνα όλους τους αντιπάλους. Και σχεδίαζε πώς θα κέρδιζε τον καθένα ξεχωριστά. Ό,τι ακριβώς, δεν κάνουν οι νάνοι ηγέτες σε Ελλάδα και Κύπρο. Χωρίς ψυχή και χωρίς καμία μελέτη, γίνονται βορά στις ορέξεις των ισχυρών.
Νίκο Γκάλη, ένα τεράστιο ευχαριστώ για την απέραντη υπερηφάνεια που μας πρόσφερες. Κι ένα ακόμη μεγαλύτερο, επειδή ακόμη συνεχίζεις να μας δείχνεις τους λόγους της κατρακύλας μας…