aezaekaelanorthosisapoelapollonarisdoksaethnikos achnaskarmiotissasalaminaothelos athienouomonoiapafosSuper LeaguePremier LeagueSerie ALaLiga

ΑΛΛΑ ΣΠΟΡΑΛΛΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑΗθική και αθλητισμός

Ηθική και αθλητισμός

ΤΟΥ ΝΤΙΝΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ (ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΚΟΕ)

Ο αθλητισμός, στην πραγματικότητα αποτελεί μια κοινωνική εκδήλωση που δεν περιορίζεται λόγω της πολυποίκιλης μορφής του σε μια τάξη ή κατηγορία ανθρώπων, αλλά επιδιώκει την ηθική ισοτιμία και την πραγματική αξιοκρατία. Τολμώ να ισχυρισθώ ότι η έννοια του όρου «αθλητισμός» είναι παρεξηγημένη.

Η έννοια «αθλητισμός» στη ρεαλιστική της μορφή είναι ιδέα. Είναι μια ιδέα που πηγάζει από τα βάθη του ανθρώπου και μια από τις ευγενέστερες εκδηλώσεις της ψυχής του. Γι’ αυτό και αυτή η ιδέα, όταν μεταφέρεται, ενσαρκώνεται και υλοποιείται σωστά μέσα στους αγωνιστικούς χώρους, δημιουργεί μια πολύτιμη ακτινοβολία, ψυχική και πνευματική, τόσο στους αθλούμενους όσο και στους φιλάθλους.

Στη σύγχρονη εποχή, στον αθλητισμό παρουσιάζονται φαινόμενα που δεν έχουν καμία σχέση με όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω. Τα συχνά κρούσματα ντόπινγκ που καταρρακώνουν κάθε ηθική έννοια, η άκρατη εμπορευματοποίηση και η εξάρτηση πολλές φορές αθλητών και αθλημάτων από τους χορηγούς, η γιγαντοποίηση του φαινομένου, ο παραγοντισμός, η βία που για ένα διάστημα ταρακούνησε ολόκληρο το αθλητικό οικοδόμημα, είναι πραγματικότητες που δεν μπορούν να αγνοηθούν, αφού δημιουργούν και προϋποθέσεις αμφισβήτησης.

Αποτελούν όμως, και αυτά τα φαινόμενα μέρος της κοινωνικής διάστασης του αθλητισμού και της ιδιότητάς του να επηρεάζει, αλλά και να επηρεάζεται, κυρίως, από τις εκάστοτε κοινωνικές τάσεις που επικρατούν τον συγκεκριμένο χρόνο. Δεν είναι όμως αυτά η ουσία και το αληθινό νόημα του αθλητισμού. Τα αρνητικά φαινόμενα, αποτελούν εμφάσεις που παρουσιάζονται μόνο στην πρακτική του. Ο γνήσιος αθλητισμός είναι αυτός που ενσαρκώνεται από την ιδεολογία του, η οποία βιώνεται μέσα από τη συμμετοχή. Κανένας αθλητής που έχει βιώσει τον αθλητισμό δεν παρουσιάζεται με πάθη ή βρόμικα συναισθήματα.

Στα αρνητικά κοινωνικά φαινόμενα που επηρεάζουν την πρακτική του, ο αθλητισμός προτάσσει την ιδεολογία και τις αρχές του. Είναι η μόνη πραγματική αντίσταση στις σύγχρονες κοινωνικές τάσεις. Μακροπρόθεσμα, σίγουρα η ηθική θα επικρατήσει.

Είναι γενικά παραδεκτό ότι σήμερα ζούμε σε μια εποχή, όπου παρατηρείται μια έντονη κρίση αξιών. Τα πάντα αμφισβητούνται, ενώ οι ιδεολογίες δεν αποτελούν πια τρόπο ζωής. Ζούμε σε καιρούς που η βία, οι καταστροφές, οι αντιαθλητικές ενέργειες είναι ένα πιθανό αποτέλεσμα μετά από αθλητικές εκδηλώσεις.

Το θέμα που θα πρέπει να μας απασχολεί βασικά σήμερα είναι η ανάγκη καταπολέμησης των αιτιών που προκαλούν τη βία και τα άλλα αρνητικά φαινόμενα. Οι προσπάθειες που κατέβαλαν οι διάφοροι φορείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι, πιο αποτελεσματικό μέτρο καταπολέμησης, όχι μόνο της βίας αλλά και η καθιέρωση ενός αξιοπρεπούς αγώνα, είναι η διαμόρφωση μιας νοοτροπίας μέσα από την εφαρμογή του Fair Play.

Τί είναι όμως το Fair Play; Είναι στην ουσία ένας κώδικας, ένας τρόπος δηλαδή συμπεριφοράς που βασίζεται στην εφαρμογή της ηθικής του αθλητισμού. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει να εξετάσουμε αν πράγματι ο αθλητισμός έχει ηθική. Και για να το εξακριβώσουμε αυτό θα πρέπει να δούμε πρώτα τι είναι «ηθική» και ύστερα αν οι συντελεστές που αποτελούν την ηθική υπάρχουν και στον αθλητισμό. Ηθική λοιπόν κατά την αντικειμενική άποψη είναι το σύνολο των αρχών και αξιών που διέπουν έναν κοινωνικό τομέα.

Έχει όμως ο αθλητισμός αρχές και αξίες; Μα ο αθλητισμός ως φιλοσοφία και ως ιδέα (γιατί έτσι πρέπει να τον δούμε) είναι μόνο αρχές και αξίες. Η ευγενική άμιλλα, η αλληλογνωριμία, η κατανόηση, η αξιοπρέπεια, η αποδοχή ότι κάποιος είναι καλύτερος, η καταξίωση, το αίσθημα της χαράς και της δημιουργίας, είναι ιδανικά που μόνο στον αθλητισμό βρίσκουμε.

Σήμερα, ο σύγχρονος αθλητής απειλείται σε διάφορα επίπεδα. Κινδυνεύει από έλλειψη προσαρμοστικότητας, από ψυχικούς τραυματισμούς, από εκμετάλλευση πολιτική και εμπορική, από τη βία και τη διαφθορά. Πάνω απ’ όλα αυτά όμως, υπάρχει ο ανθρώπινος παράγοντας. Η συνείδηση και η ηθική όσων ασχολούνται με τον αθλητισμό.

2ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΘΕΣΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ

Μπορεί η ηθική του αθλητισμού να φαντάζει σήμερα σαν ουτοπία. Όμως θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ο αθλητισμός είναι μια από τις ισχυρότερες δυνάμεις του «καλού» σε έναν κόσμο ατελή. Οι διάφορες ανασταλτικές τάσεις της σύγχρονης πρακτικής του αθλητισμού επηρεασμένες από την κρίση αξιών της κοινωνίας δεν θα πρέπει να μας απομακρύνουν από το «ιδανικό», απλά και μόνο επειδή δεν μπορούμε να το φθάσουμε.

Το ότι η ηθική του αθλητισμού έρχεται σε σύγκρουση με την πραγματικότητα δεν καταργεί το ιδανικό. Η μάχη πρέπει να δίνεται καθημερινά για το «άριστο» περνώντας μέσα από τα στάδια αγωγής και εξανθρωπισμού που προσφέρει ο αθλητισμός. Δεν θα πρέπει να μετατραπούμε σε Κασσάνδρες προβλέποντας την καταστροφή. Αποτελεί ανθρώπινο, κοινωνικό, εθνικό και πολιτικό χρέος να διαφυλαχθούν οι κανόνες της αθλητικής ηθικής.

Ο αθλητισμός αποτελεί στην ουσία ένα εκπαιδευτικό μήνυμα που υπερβαίνει τα όρια του συναγωνισμού. Η ηθική του αθλητισμού δεν δημιουργείται με κανονισμούς και διατάξεις, είναι υπόθεση της ανθρώπινης συνείδησης.

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ