ΤΗΣ ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ – ΑΘΗΝΑ
Είναι ο πιο γνωστός υπερμαραθωνοδρόμος του πλανήτη. Έχει τρέξει συνεχόμενα 563 χιλιόμετρα, απόσταση που ισοδυναμεί με περισσότερους από 13 μαραθωνίους, χωρίς ύπνο, σε τρεις ημέρες. Έχει διασχίσει την Κοιλάδα του Θανάτου με το θερμόμετρο να δείχνει 49°C και έχει τρέξει μαραθώνιο στο Νότιο Πόλο στους -40°C.
Σε ένα από τα πιο πρόσφατα κατορθώματά του, έτρεξε 50 μαραθωνίους, σε 50 πολιτείες των Η.Π.Α. σε 50 συνεχόμενες μέρες. Ολοκλήρωσε τη δοκιμασία του με το μαραθώνιο της Νέας Υόρκης, στον οποίο τερμάτισε σε τρεις ώρες ακριβώς!
Ο Ελληνοαμερικανός θρύλος των υπεραποστάσεων Κωνσταντίνος Καρνάζης είναι και συγγραφέας του παγκόσμιου μπεστ σέλερ “Υπερμαραθωνοδρόμος”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Key. Καθόλου τυχαία, τo περιοδικό Time τον έχει συμπεριλάβει στη λίστα με τους «100 Πιο Επιδραστικούς Ανθρώπους του Κόσμου». «Τίποτα πιο απελευθερωτικό από το τρέξιμο», είπε στον «Φιλελεύθερο» κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, με αφορμή τη νέα έκδοση της ελληνικής μετάφρασης του μπεστ σέλερ του.
«Κι αν σας ζητούσα να μου πείτε μόνο ένα στοιχείο που αγαπάτε στο τρέξιμο, ποιο θα ήταν», τον ρωτάμε. «Η ελευθερία. Το τρέξιμο βοηθάει το μυαλό, το σώμα και το πνεύμα», επιμένει. «Πώς αισθάνεστε ως ο “πρεσβευτής των υπερμαραθωνίων”», ήταν η επόμενη ερώτηση. «Δεν είμαι σίγουρος πώς κέρδισα αυτόν τον τίτλο, αλλά με κάνει υπερήφανο», λέει με συστολή. «Το να είμαι πρεσβευτής είναι εξαιρετικά μεγάλη μου τιμή και κάνω πάντα ο,τι περνάει από το χέρι μου να εκπροσωπώ το άθλημα αυτό που αγαπώ με τον καλύτερο τρόπο, όσο πιο καλά μπορώ».
Ο ίδιος θεωρεί ως μεγαλύτερο επίτευγμά του τον γύρο της Αμερικής με τα πόδια σε 75 ημέρες. Ξεκίνησε στις 25 Φεβρουαρίου 2006 από την Ντίσνεϊλαντ της Καλιφόρνιας και κατέληξε στις 11 Μαΐου στη Νέα Υόρκη, διασχίζοντας 16 πολιτείες συμπεριλαμβανομένης και της περιοχής της αμερικανικής πρωτεύουσας. Στο τέλος της διαδρομής του, τον περίμεναν η σύζυγός του Τζούλι και ο 13 ετών γιος του, Νίκος.
«Ήταν ένα όνειρό μου, 75 ημερών, να σταθώ σήμερα εδώ, ενώπιον σας» επεσήμανε αμέσως μετά μιλώντας στα αμερικανικά ΜΜΕ ο κ. Καρναζής, χαρακτηρίζοντας ως καλύτερη στιγμή της διαδρομής «αυτή που βρίσκομαι εδώ στο στούντιο, που βλέπω την οικογένειά μου, συνειδητοποιώντας πως τελικά τα κατάφερα».
Όπως είχε πει ο ίδιος, το εγχείρημά του, είχε ως στόχο να προάγει την ιδέα και φιλοσοφία της καλής φυσικής κατάστασης των Αμερικανών και ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων, προτρέποντάς τους να μάχονται κατά της παχυσαρκίας. Ο Κωνσταντίνος Καρναζής έτρεχε 40 με 50 μίλια την ημέρα, 8 με 15 ώρες. Χρησιμοποίησε πάνω από 50 ζεύγη παπουτσιών, εξοικονομώντας ταυτόχρονα 177.865 δολάρια για την οικονομική υποστήριξη του Action for Healthy Kids (Δράση για Υγιή Παιδιά), ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού, που μάχεται εναντίον της παιδικής παχυσαρκίας και του υποσιτισμού.
Αναφερόμενος στις συνθήκες της διαδρομής, τόνισε ότι ήταν πολύ έντονη, λόγω των καιρικών συνθηκών και τη μορφολογία του εδάφους για να συμπληρώσει: «Στο τέλος της πρώτης ημέρας είχα τρομοκρατηθεί. Σκέφθηκα πως θα κάνω αυτό το πράγμα για ακόμα 74 μέρες; Ήταν τόσο εύκολο να μιλήσω γι’ αυτό, αλλά έπειτα από εκείνη την πρώτη μέρα συνειδητοποίησα το μέγεθος του εγχειρήματος που είχα αναλάβει. Κι έπειτα είπα στον εαυτό μου: σήκω το πρωί και προσπάθησε να κάνεις το καλύτερο. Μπορεί να το πετύχεις, μπορεί και όχι, αλλά η υπόσχεσή σου είναι να προσπαθήσεις όσο πιο πολύ και όσο πιο δυνατά μπορείς».
Τον ρωτήσαμε ποιο κομμάτι από τον υπερμαραθώνιο (έχει μείνει στην ιστορία ως 50/50/50) ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισε. «Το καλύτερο κομμάτι ήταν να βλέπεις ολόκληρη την Αμερική και να νιώθεις τις αλλαγές στην κουλτούρα, το φαγητό, τα τοπία και την αρχιτεκτονική περνώντας από κάθε περιοχή. Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν το κομμάτι -υποτίθεται- ξεκούρασης μεταξύ των αποστάσεων. Κάποιες μέρες, είχα μόλις δύο ή τρεις ώρες να ξεκουραστώ», απάντησε.
Κι από όλες τις αποστάσεις, τις διαδρομές που έχει τρέξει, ποια ήταν η μοναδική εμπειρία, αυτή που του έχει μείνει χαραγμένη στη μνήμη του; «Αν έπρεπε να διαλέξω, πιθανότατα θα σας έλεγα η διαδρομή στην έρημο της Ακατάμα, το πιο ξηρό μέρος του πλανήτη. Έμοιαζε σαν έδαφος από τον Άρη! Ορισμένες από τις περιοχές στις οποίες τρέξαμε δεν έχουν ‘δει’ ποτέ τους μια σταγόνα βροχής!
Εμείς, οι δρομείς, έπρεπε να κουβαλάμε όλες τις προμήθειές μας κι ο αγώνας διήρκεσε έξι μέρες. Στο τέλος νίκησα, αλλά δεν είναι αυτό που θέλω να τονίσω. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι ‘επιβίωσα γρηγορότερα’ κι αυτό επειδή επρόκειτο τόσο για έναν αγώνα μεγάλων αποστάσεων όσο και για έναν αγώνα επιβίωσης» τονίζει. «Φυσικά, και ο Μαραθώνιος στον Νότιο Πόλο ήταν μοναδική εμπειρία. Και κρύα!», αστειεύεται.
Δηλώνει περήφανος Ελληνας
Ο γεννημένος από Έλληνες γονείς, το 1962, στο Λος Άντζελες των Ηνωμένων Πολιτειών, (Κονστα)Ντιν Καρνάζης δηλώνει με κάθε ευκαιρία “περήφανος ως Έλληνας” και αρνείται να βάλει όρια στο ανθρώπινο σώμα κι εκφράζει την πεποίθηση ότι, μέσα από την κρίση, η Ελλάδα θα βγει νικήτρια. Με πρότυπο τον Αθηναίο δρομέα Φειδιππίδη και τον μύθο του, ο Ντιν Καρνάζης άρχισε να τρέχει όταν ήταν ακόμη παιδί.
«Το ότι είμαι Ελληνας επηρέασε κάθε στοιχείο της ζωής μου και από μικρός ακόμη έχω προσπαθήσει να αποκτήσω αρετή στο τρέξιμο, τα αθλήματα, το πνεύμα», λέει.«Έτρεχα από το σπίτι στο σχολείο, στα έξι μου χρόνια. Έτρεχα ως την εφηβεία μου και το λάτρευα αυτό. Ωστόσο, σταμάτησα να τρέχω στην ηλικία των 15», λέει ο Ελληνοαμερικανός υπερδρομέας.
Με ρίζες από την Πελοπόννησο – ο πατέρας του κατάγεται από το χωριό Σίλιμνα της Αρκαδίας – αλλά και την Ικαρία, από την πλευρά της μητέρας του, ο Ντιν Καρνάζης θυμάται τα παιδικά του χρόνια. «Μεγαλώσαμε – μας λέει – σ’ ένα σπιτικό πολύ ελληνικό, αλλά όντας ‘επαναστατημένο νιάτο’ προσπάθησα να αμερικανοποιηθώ όσο το δυνατόν περισσότερο.
Κι αυτό το γεγονός, ότι δηλαδή δεν ‘αγκάλιασα’ πιο πολύ την ελληνική κληρονομιά μου, όταν ήμουν νεότερος, το μετανιώνω. Παρ’ όλα αυτά, η καταγωγή μου είναι 100% ελληνική κι αυτό έχω μέσα μου. Τίποτα δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό κι είναι κάτι για το οποίο είμαι πολύ υπερήφανος.
Τρόπος ζωής οι μεγάλες αποστάσεις
Για κάποια χρόνια, μείωσε το τρέξιμο. Μέχρι που έκλεισε τα 30 του χρόνια. «Έβγαινα από ένα κλαμπ, γύρω στα μεσάνυχτα, ύστερα από πολύ ποτό, και αποφάσισα να τρέξω 30 μίλια (περίπου 49 χλμ) προκειμένου να γιορτάσω τα γενέθλιά μου», θυμάται.
«Όχι μόνο έπινα, αλλά δεν είχα τρέξει τα τελευταία 15 χρόνια και δεν ήμουν πολύ υγιής. Κατά κάποιο τρόπο κατόρθωσα να επιβιώσω κι έτρεξα 30 μίλια εκείνη τη νύχτα κι αποφάσισα μετά πως οι δρόμοι μεγάλων αποστάσεων θα μπορούσαν να γίνουν για μένα τρόπος ζωής” προσθέτει.
Η ζωή του δεν ήταν πάντοτε εύκολη. Εχασε την μικρή αδερφή του -στην οποία αφιερώνει το βιβλίο- σε μικρή ηλικία από τροχαίο, πέρασε δύσκολες ώρες σε καταχρήσεις… «Τι σας έκανε να συνεχίσετε;», ήταν η αυτονόητη ερώτηση. «Πραγματικά, όσες δυσκολίες και αν πέρασα, δεν σκέφτηκα ποτέ να παραδώσω τα όπλα. Η δέσμευσή μου πάντοτε ερχόταν κατευθείαν από την καρδιά μου. Αν αλλάξει κάποια στιγμή αυτό, ίσως σκεφτώ να εγκαταλείψω το συγκεκριμένο άθλημα, αλλά αυτήν την στιγμή, το πάθος είναι ακόμη δυνατό», εξηγεί.
Θα τρέξετε και στον Μαραθώνιο της Αθήνας; «Ο μαραθώνιος της Αθήνας είναι στα σχέδια (που αυξάνονται) μου για αυτά που θέλω να κάνω στη ζωή μου. Και είναι αρκετά ψηλά στις επιλογές μου. Αν και, μετά την εκτέλεση του Σπάρταθλου, δεν είμαι σίγουρος ότι τίποτα μπορεί να ξεπεράσει αυτή την εμπειρία…», τονίζει.
Πώς καταφέρνετε να συνδυάζετε οικογένεια και το μεγάλο σας πάθος, το τρέξιμο υπεραποστάσεων; «Αυτό που έχει πιο πολύ σημασία με την οικογένεια είναι όχι η ποσότητα, αλλά η ποιότητα. Η οικογένειά μου είναι το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή μου και όταν είμαστε μαζί, περνάμε καλά και απολαμβάνουμε ο ένας τον άλλον».
Η προπόνηση και το πρόγραμμά του, είναι μια καθημερινή προσπάθεια για τον Κωνσταντίνο Καρνάζη. «Για μένα, το να μείνω πιστός στο πρόγραμμα απαιτεί αυτοπειθαρχία και προσωπική δέσμευση. Δεν είναι εύκολο. Σίγουρα υπάρχουν μέρες που δεν θέλω να σηκωθώ από τον καναπέ. Αλλά αναγκάζω τον εαυτό μου να το κάνει. Μια δραστηριότητα που αγαπάς θα σε διευκολύνει να παραμείνεις πιστός στο πρόγραμμά σου.
Κάτι ακόμη που θα σε βοηθήσει είναι ένας συγκεκριμένος στόχος, όπως πχ. ένας αγώνας που πλησιάζει. Έτσι, θα έχεις έναν λόγο να σηκωθείς και να τρέξεις. Αν σε βοηθήσει, βάλε κι έναν φίλο σου στο παιχνίδι. Έτσι, θα έχεις κάποιον με τον οποίο να μπορείς να μιλήσεις τις μέρες που θα αισθάνεσαι χάλια, τις μέρες που θα σέρνεσαι.
Μπορείτε να μοιραστείτε το βάρος των προπονήσεων, να περάσετε μαζί τα δύσκολα και να γιορτάσετε τις καλές μέρες. Μετά, πηγαίνετε μαζί να σκίσετε στον αγώνα, γνωρίζοντας ότι έχετε κάνει τη δουλειά που απαιτείται», λέει.
Αλήθεια, τι σκέφτεται ένας μαραρθωνοδρόμος την ώρα που τρέχει; «Κάποιες φορές περνούν πολλά πράγματα από το μυαλό μου, και άλλες τίποτε. Εξαρτάται από τη διάθεση και το μήκος της διαδρομής. Αν η διαδρομή κρατάει μια ώρα μπορεί να αφήσω τον εαυτό μου ελεύθερο να ονειροπολήσει. Άλλες φορές χρησιμοποιώ τον χρόνο για να πετύχω συγκεκριμένους στόχους.
Για παράδειγμα, έγραψα αυτό το βιβλίο ενώ έτρεχα. Έπαιρνα μαζί μου μια ψηφιακή συσκευή εγγραφής και υπαγόρευα τα κεφάλαια ενώ έτρεχα ολονύκτιες διαδρομές. Διαπίστωσα ότι σκεφτόμουν πολύ καθαρά όταν έτρεχα. Μετά, δακτυλογραφούσα τις σημειώσεις μου στη διάρκεια των πτήσεων πηγαίνοντας σε διάφορες επαγγελματικές συναντήσεις σε όλη τη χώρα. Με το πρόγραμμα που έχω, ήταν ο μόνος τρόπος που μπορούσα να βρω για να γράψω ένα βιβλίο».
Το βιβλίο του είναι το μπεστ σέλερ για τους ΝΥ Times best seller. «Προσωπικά, λέω ότι έγινα συγγραφέας μπεστ σέλερ κατά τύχη. Η πρόθεσή μου ήταν να γράψω ένα βιβλίο, κάτι που ήθελα όλη μου τη ζωή, και αυτό ήταν όλο! Η απίστευτη επιτυχία του βιβλίου μου ήταν έκπληξη και για μένα. Μου λένε ότι τους αγγίζει ο τρόπος που γράφω και αυτό είναι πολύ καλό», δηλώνει.
Το επόμενό του βιβλίο θα έχει τίτλο «Δρόμος για την Σπάρτη» (Road to Sparta). «Είναι ένα βιβλίο που θα κάνει εμένα, όπως όλους τους Ελληνες, πολύ περήφανους. Είναι η προσωπική ιστορία της ελληνικής μου ανατροφής, συνδεδεομένη όμως με την Μάχη του Μαραθώνα. Φυσικά, οι αρχαίοι ημεροδρόμοι, όπως και ο Φειδιπίδης είναι οι πιο εκπληκτικοί από όλους. Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη άνοιξη», προαναγγέλει.
«Και τι θα συμβουλεύατε ανθρώπους που υποφέρουν από κακοποιήσεις, μπούλινγκ, κοινωνικά προβλήματα, εξαρτήσεις;», κλείνω την ενδιαφέρουσα συζήτησή μας. «Η υγεία είναι υγεία. Αν δεν την έχεις, δεν έχεις τίποτα. Δεν χρειάζονται χρήματα να είσαι υγιής, χρειάζεται δέσμευση, αφοσίωση. Το τρέξιμο είναι ένας καταπληκτικός τρόπος να ξεπεράσεις τις δυσκολίες. Το έχω δει να συμβαίνει ξανά και ξανά», καταλήγει ο Ντιν Καρνάζης.
Ένας μύθος συνοδεύει τη φήμη του…
Στην παρουσίαση του βιβλίου φήμες λένε ότι πήγε… τρέχοντας. Το σίγουρο είναι ότι μίλησε όρθιος, μοίρασε απλόχερα συμβουλές και αλήθειες από τη διαδρομή της ζωής του και ενέπνευσε δρομείς και μη.
Ο Κωνσταντίνος Καρνάζης στην πρωτότυπη αυτή παρουσίαση του βιβλίου του Υπερμαραθωνοδρόμος από τις Εκδόσεις Key Books, που πραγματοποιήθηκε στα μέσα Σεπτεμβρίου στην Αθήνα, επιβεβαίωσε όλα όσα συνοδεύουν το μύθο του: ακούραστος, επιδραστικός, γοητευτικός, ταπεινός, με αστείρευτη διάθεση για ζωή και δράση είναι σίγουρα από τους ανθρώπους που αξίζει κανείς να πει ότι συνάντησε στη ζωή του.
Aπέναντι από το Καλλιμάρμαρο, σημείο τερματισμού του Κλασσικού Μαραθωνίου της Αθήνας, στο Αθλητικό Πάρκο Φωκιανού, ο πιο διάσημος αθλητής των υπεραποστάσεων στον πλανήτη συζήτησε με τον εκδότη της Key Books, Βασίλη Βαρδάκα και τον Βασίλη Γεωργακάκο διευθυντής του Men’s Health για περισσότερη από μία ώρα και στη συνέχεια απάντησε στις ερωτήσεις του κοινού. Κι επειδή όπως είπε: «Το καθισιό είναι το νέο κάπνισμα!» επέλεξε καθ’ όλη τη διάρκεια της παρουσίασης να μείνει όρθιος!
Δρομείς και θαυμαστές του Καρνάζη που κατέκλυσαν τον χώρο άκουσαν τον θρύλο των υπεραποστάσεων να μιλάει για το τρέξιμο και τη ζωή, το βιβλίο του και τα μελλοντικά του σχέδια. «Θέλω να περνάω όλο και περισσότερο χρόνο στην Ελλάδα οπότε αν έχετε έναν καναπέ να με φιλοξενήσετε, θα το εκτιμήσω!».
Ο Καρνάζης που έγραψε τον Υπερμαραθωνοδρόμο καταγράφοντας τις σκέψεις του σε κασετοφωνάκι ενώ έτρεχε, έρχεται τα τελευταία τέσσερα χρόνια στην γενέτειρα των γονιών του για το Navarino Challenge, και αποκάλυψε πως θέλει να τρέξει στον Μαραθώνιο της Αθήνας σε χρόνο κάτω από τρεις ώρες, ενώ αποκάλυψε και το επόμενο μεγάλο εγχείρημα του: Να τρέξει έναν μαραθώνιο σε κάθε χώρα του κόσμου (203 στο σύνολο) μέσα σε ένα ημερολογιακό έτος. Το εγχείρημα, όπως είπε, θα ξεκινήσει κατά πάσα πιθανότητα τον Νοέμβριο του 2017.
Πολλές φορές, το αυθόρμητο χειροκρότημα του κόσμου τον διέκοψε. Ο ίδιος έκλεισε τη συζήτηση λέγοντας πως «Αν βρεθείτε στο Σαν Φρανσίσκο (τόπο κατοικίας του) να ξέρετε ότι ένας φίλος σας περιμένει εκεί». Στη συνέχεια υπέγραψε δεκάδες αντίτυπα του Υπερμαραθωνοδρόμου, έπιασε κουβέντα με τους νέους φίλους του και αφού ολοκλήρωσε και τις συνεντεύξεις του σε τηλεοπτικά κανάλια και site, έβαλε το σακίδιο του στην πλάτη και εξαφανίστηκε τρέχοντας μες στον Εθνικό Κήπο!
Στην συνέντευξη Τύπου βρέθηκε ο ερμηνευτής Αλκίνοος Ιωαννίδης για να γνωρίσει από κοντά τον Υπερμαραθωνοδρόμο και να μοιραστεί μαζί του τα μυστικά του τρεξίματος αφού και αυτός χρόνια τώρα τρέχει σε Μαραθωνίους.