ΗΡΟΔΟΤΟΣ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ (ΑΠΕΣΤΑΛΜΕΝΟΣ ΕΑΚ)
Αν και είμαστε μόλις ελάχιστες μέρες πριν ξεκινήσει η αγωνιστική δράση στους Ολυμπιακούς Αγώνες, το ενδιαφέρον των Μίντια και κατ’ επέκταση του κόσμου βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό στα εξωαγωνιστικά θέματα. Η ασφάλεια, η καθαριότητα και τα προβλήματα στις εγκαταστάσεις αποτελούν το πρώτο θέμα συζήτησης. Βρισκόμενοι ήδη μερικές μέρες στο Ρίο, είμαστε σε θέση να κάνουμε μια πρώτη προσέγγιση των «καυτών» θεμάτων.
Η ασφάλεια είναι αναμφίβολα το σημαντικότερο θέμα. Μπορεί να βρισκόμαστε στη Νότια Αμερική, όπου η απειλή της τρομοκρατίας δεν δείχνει να είναι στα ίδια επίπεδα με την Ευρώπη, όμως δεν είναι ούτε αμελητέα, αφού η απειλή είναι παγκόσμια. Βάζοντας στην εξίσωση και την υψηλή εγκληματικότητα στην αχανή πόλη του Ρίο, το θέμα της ασφάλειας ανησυχεί τους πάντες.
Παντού στην πόλη αντικρίζεις στρατιώτες και αστυνομικούς να περιπολούν, περισσότερο κάνοντας επίδειξη δύναμης με τα βαριά τους όπλα. Η ασφάλεια στα στάδια όμως δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί, αφού η δράση ξεκινά το Σάββατο 6 Αυγούστου.
Κρίνοντας πάντως από τους ελέγχους ασφαλείας που ήδη ζήσαμε σε κάποια σημεία, δεν μπορούμε να πούμε ότι εντυπωσιαστήκαμε ιδιαίτερα. Υπάρχουν, ασφαλώς, ανιχνευτές μετάλλων και μπλόκα ελέγχου, όμως τίποτα περισσότερο απ΄ ότι έχουμε δει σε άλλες -μικρότερες- διοργανώσεις. Μιλώντας με Κύπριους που ήρθαν και πρόσφατα στην πόλη, μας είπαν πως σε σύγκριση με πριν λίγους μήνες, σήμερα υπάρχει μια γενικότερη αίσθηση μεγαλύτερης ασφάλειας.
Οι αυξημένες περιπολίες του στρατού είναι που φέρνει αυτή την αίσθηση, όμως η εγκληματικότητα παραμένει ένα υπαρκτό θέμα, σε μια χαώδη μεγαλούπολη πολλών εκατομμυρίων κατοίκων. Οι ξένοι επισκέπτες ανησυχούν και όλοι τους είναι διπλά προσεκτικοί, ειδικά σε πολυσύχναστες περιοχές.
Τα όσα αφορούν το Χωριό των Αθλητών έχουν γραφτεί αρκετά τον τελευταίο καιρό. Διάφορες αποστολές έχουν αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα. Είναι γνωστή η περίπτωση των Αυστραλών, που αναγκάστηκαν να φύγουν από το Χωριό, μέχρι να διορθωθούν οι ατέλειες.
Μιλώντας με τα άτομα της κυπριακής αποστολής, τα μεγαλύτερα προβλήματα που είχαν να αντιμετωπίσουν οι δικοί μας ήταν η καθαριότητα και οι ελαττωματικές σωληνώσεις. Για το πρώτο χρειάστηκε έντονο καθάρισμα με την άφιξη της αρχηγού αποστολής για να είναι σε θέση ο κυπριακός όροφος να φιλοξενήσει αθλητές και προπονητές. Για το δεύτερο, τα προβλήματα που βρέθηκαν, επιδιορθώθηκαν, όχι πριν όμως προτούν πλημμυρίσουν μερικά δωμάτια και μπάνια.
Τις αθλητικές εγκαταστάσεις δεν τις είδαμε ακόμη, όμως οι πρώτες ενδείξεις δεν είναι θετικές. Πριν από λίγες μέρες κατέρρευσε λόγω ισχυρών κυμάτων η βασική εξέδρα της ιστιοπλοΐας η οποία θα χρησιμοποιηθεί για την είσοδο των σκαφών στα (μολυσμένα) νερά. Πριν από μερικούς μήνες κατέρρευσε και μια υπερυψωμένη γέφυρα πάνω από τη θάλασσα, με δύο άτομα να χάνουν τη ζωή τους.
Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκαναν οι γέφυρες πρόσβασης προς το Ολυμπιακό Πάρκο, οι οποίες μοιάζουν με σκαλωσίες, σαν προσωρινή κατασκευή από δοκούς και σανίδες. Οι συγκεκριμένες γέφυρες θα φιλοξενούν χιλιάδες κόσμο από τις 6 του μήνα και έπειτα…
Μεγάλο και γνωστό θέμα αποτελεί και η κατάσταση του νερού στον κόλπο Guanabara, όπου θα διεξαχθεί η ιστιοπλοΐα. Στην άφιξη μας στην πόλη, περάσαμε από την περιοχή και ήταν ευδιάκριτη από το λεωφορείο η τραγική κατάσταση στην επιφάνεια της θάλασσας. Η σκέψη ότι εκατοντάδες αθλητές -ανάμεσα τους και δύο Κύπριοι- θα υπόκεινται σε αυτές τις συνθήκες, προκαλεί φυσιολογικά ανησυχία.
Αν για τις εγκαταστάσεις δεν έχουμε (ακόμη) μεγάλη εικόνα, για τις μετακίνησεις μπορούμε να κάνουμε μια αναφορά. Επικρατεί χάος στους δρόμους, ενώ δείχνουν να είναι και άναρχοι οδηγοί οι ντόπιοι. Το μποτιλιάρισμα είναι σύνηθες φαινόμενο και όλα αυτά χωρίς να έχουμε δοκιμάσει ακόμη τις προσβάσεις προς τα στάδια. Πάλι καλά που οι Ολυμπιακές λωρίδες (όπου μόνο διαπιστευμένα αυτοκίνητα και λεωφορεία έχουν πρόσβαση), φαίνονται να κάνουν τη διαφορά, τουλάχιστον για όσους από εμάς είμαστε τυχεροί να έχουμε διαπιστεύσεις.
Το Ρίο είναι μια πόλη αντιθέσεων, με ευδιάκριτη τη μεγάλη φτώχια, αλλά και πλούσιες περιοχές. Με τις φαβέλες (παραγκουπόλεις) να βρίσκονται διάσπαρτες στην πόλη, μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση η ύπαρξη υπερπολυτελών ξενοδοχείων δίπλα από την παραλία Ιπανέμα και μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά να απλώνεται πάνω στην άκρη του βουνού η κακόφημη φαβέλα Ροσίνια, στην οποία ζουν 70 χιλιάδες άτομα (άλλες αναφορές κάνουν λόγο για 200 χιλιάδες) σε συνθήκες σχεδόν εξαθλίωσης.
Γενικότερα, με μόλις λίγες μέρες στο Ρίο, είναι ξεκάθαρο ότι η χώρα δεν διανύει τις καλύτερες της στιγμές στον οικονομικό τομέα. Η οικονομική κρίση έχει πλήξει ιδιαίτερα τη χώρα, η οποία διανύει αυτό το διάστημα και πολιτική κρίση. Φυσικά, όταν πέφτει το ερώτημα, γιατί επιλέχθηκε τότε το Ρίο ως διοργανώτρια πόλη, η αλήθεια είναι πως πριν από επτά χρόνια, όταν έγινε η ψηφοφορία, η Βραζιλία εμφάνιζε διαφορετικό πρόσωπο, δείχνοντας μεγάλη προοπτική και μια οικονομία που άνθιζε.
Η επόμενη μέρα των Αγώνων (το legacy) είναι άλλο ένα θέμα συζήτησης. Ναι μεν υπάρχουν θετικά, όπως η λειτουργία του BRT -που είναι ένα σύστημα σαν τραμ, αλλά με λεωφορεία-, η δημιουργία νέας γραμμής του μετρό και λίφτινγκ στο λιμάνι και σε δρόμους και η δημιουργία αθλητικών χώρων, όμως καθόλου δεν έφτιαξαν τα προβλήματα της πόλης.
Η υγιεινή στην πόλη παραμένει σε προβληματικά επίπεδα, τα μέσα μαζικής μεταφοράς δεν καλύπτουν το σύνολο της πόλης, αφήνοντας εκτός πολλές από τις φτωχότερες περιοχές. Και όταν αποχωρήσουν οι πάνοπλοι στρατιώτες από τους δρόμους, η εγκληματικότητα θα επιστρέψει στους κανονικούς της ρυθμούς. Η πρώτη εντύπωση είναι πως οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν θα αλλάξουν ριζικά τη ζωή των Καριόκας.